Emotikon : – )
Emoji 😊
Emotikony i emoji na stałe zagościły w komunikacji cyfrowej oraz wzbogaciły nasze treści o dodatkowe emocje. Coraz częściej można je również spotkać w książkach (mam tutaj na myśli dialog zapisany w formie rozmowy esemesowej). Ich powszechne użycie rodzi pytania dotyczące interpunkcji. Gdzie wstawić przecinek, czy po emotikonie należy postawić kropkę, a może przed, i jak przy tym wszystkim uniknąć chaosu w tekście?
Niestety nie określono do tej pory jednoznacznych zasad pisowni związanych z tymi znakami i symbolami graficznymi. Dlatego najważniejsze, do czego powinniśmy się stosować, to spójność ich zapisu w obrębie całego tekstu.
✅ Co na ten temat mówią językoznawcy?
Przede wszystkim zwracają uwagę na dynamiczny rozwój języka pisanego pod wpływem nowych technologii. Wielu z nich podkreśla, że emotikony i emoji pełnią funkcję parajęzykową, pomagają wyrazić intencje nadawcy.
Prof. Jerzy Bralczyk zauważa, że choć emotikony i emoji mogą ułatwiać komunikację, nie powinny zastępować tradycyjnych środków językowych. Z kolei przewodnicząca Rady Języka Polskiego prof. Katarzyna Kłosińska zaznacza, że interpunkcja powinna być stosowana zgodnie z ogólnie przyjętymi normami, niezależnie od obecności emotikonów czy emoji. Prof. Jan Grzenia wskazuje, że nie ma zasady interpunkcyjnej, która znosiłaby użycie kropki na końcu zdania, ale w przypadku tzw. buziek skłania się do pomijania jej w mniej formalnych tekstach (np. w prywatnych e-mailach, komentarzach w mediach społecznościowych). Prof. Marek Łaziński z Uniwersytetu Warszawskiego wskazuje, że te symbole i znaki nie są częścią gramatyki, lecz stanowią osobny kod wizualny, który może uzupełniać tekst, ale nie może zastąpić pełnej komunikacji. Podobne stanowisko prezentuje prof. Mirosław Bańko, który zauważa, że choć emotikony i emoji pomagają w przekazywaniu emocji, ich nadmierne stosowanie może prowadzić do uproszczenia języka i osłabienia jego precyzji.
Wisienką na torcie są tutaj autorzy Dobrego słownika, którzy wstępnie określili kilka zasad. Oto one:
- Emotikony i emoji nie powinny mieć wpływu na interpunkcję, czyli:
🔹 jeśli mamy do czynienia ze zbiegiem tych znaków, to zdanie kończymy kropką, np.
Nie mogę się doczekać naszego spotkania 🙂.
Nie mogę się doczekać naszego spotkania : – ).
🔹 zarówno emotikony, jak i emoji mogą stać samodzielnie poza zdaniem, np.
To świetna wiadomość! 🎉
Dziękuję za pomoc. : – )
🔹 w tekstach potocznych mogą zastąpić znak interpunkcyjny, np.
Pamiętaj, że nic się nie stało 🙂 Jutro wszystko się wyjaśni.
Super : – ) Cieszę się, że jutro się zobaczymy.
- I emotikony, i emoji należy oddzielać spacją od słowa, które je poprzedza, a w środku zdania trzeba je wydzielić z obu stron, np.
Dziękuję za wiadomość 🙂. Do zobaczenia!
Dziękuję za wiadomość : – ) i do zobaczenia!
- Emotikon nie zastępuje nawiasu, np.
Miała na myśli ciebie (tak mi się wydaje 😊).
Powiedział, że jutro się oświadczy (ale chyba żartował ; – )).
✅ Jakie wnioski dla nas?
Oprócz tych trzech głównych punktów musimy pamiętać, że w tekstach formalnych lepiej unikać emotikonów i emoji, a jeśli już się pojawią, to należy stosować je konsekwentnie i przede wszystkim z umiarem.
W komunikacji nieformalnej można pozwolić sobie na większą swobodę, ale nadmiar tych symboli i brak interpunkcji może utrudnić odbiór treści.
✅ Ciekawostki
Za twórcę emotikonów uważa się amerykańskiego informatyka i nauczyciela akademickiego Scotta Fahlmana, który 19 września 1982 roku wysłał do współpracowników następującą wiadomość:
19-Sep-82 11:44 Scott E Fahlman :-) From: Scott E Fahlman <Fahlman at Cmu-20c> I propose that the following character sequence for joke markers: :-) Read it sideways. Actually, it is probably more economical to mark things that are NOT jokes, given current trends. For this, use
:-(
Z kolei pomysłodawcą emoji jest japoński projektant Shigetaka Kurita, który w 1999 roku zaprojektował 176 piktogramów dla operatora telefonii komórkowej.
Słowo emotikon jest rzeczownikiem w rodzaju męskorzeczowym. Czasami występuje w rodzaju żeńskim jako emotikona. Odmiana wygląda następująco:
https://wsjp.pl/haslo/podglad/57204/emotikon
https://wsjp.pl/haslo/podglad/63413/emotikona
Emoji nie odmienia się.
✅ Podsumowanie
Najbardziej naturalnym i zgodnym z zasadami językowymi rozwiązaniem jest umieszczanie emotikonów i emoji po znakach interpunkcyjnych lub przed nimi. Taki zapis jest przejrzysty i nie zaburza struktury zdania. W luźnych rozmowach internetowych można pozwolić sobie na większą swobodę, ale warto pamiętać o czytelności i estetyce tekstu.